W instalacjach elektrycznych stosuje się różnego rodzaju rozwiązania i zabezpieczenia. Wśród nich można wyróżnić np. softstarty, będące świetną alternatywą dla konkretnych modeli falowników. Czym jest softstart i do czego służy?
Czym jest softstart i do czego służy?
Softstart jest urządzeniem służącym do ograniczenia dużego natężenia prądu w krótkim okresie w momencie włączania urządzeń elektrycznych. Duże natężenie prądu występujące podczas uruchamiania takich urządzeń to udar prądowy. Może on doprowadzić do uszkodzenia instalacji i urządzeń elektrycznych zasilanych z tego obwodu. Zastosowanie softstartu zapewnia łagodny rozruch i zatrzymanie tych układów z wyeliminowaniem występowania niekorzystnych zjawisk.
Zasada działania sofstartu polega na zwiększeniu napięcia na zaciskach silnika do jego napięcia znamionowego i równocześnie na ograniczeniu wartości szczytowych prądów pobieranych podczas rozruchu. W odróżnieniu od falowników softstarty nie dają możliwości sterowania i regulacji obrotów silnika, ale są znacznie tańszym produktem. Dzięki falownikowi silnik może wystartować pod dużym obciążeniem.
Softstart – schemat
Softstart podłącza się do silnika na podstawie schematu. Jeżeli obsługuje połączenie wewnątrz trójkąta, to wystarczy podłączyć go w miejsce rozrusznika gwiazda-trójkąt. Jeżeli softstart nie obsługuje połączenia w trójkąt, należy podłączyć go od strony zasilania, poza wewnętrznym uzwojeniem.
W zależności od rodzaju wyposażenia i sposobu kontroli silnika istnieją różne softstarty i ich schematy:
- regulatory momentu sterują tylko jedną fazą, co redukuje moment rozruchowy, ale nie zapewnia kontroli prądu,
- softstarty, które mają tyrystory w dwóch fazach, dzięki czemu zmniejszają prąd rozruchowy, eliminują skoki momentu obrotowego i nadają się do małych i dużych obciążeń,
- softstarty sterujące wszystkimi trzema fazami, co zapewnia maksymalny poziom łagodnego rozruchu i dzięki czemu nadają się do zastosowania w najtrudniejszych warunkach.
Jak dobrać odpowiedni softstart?
Wybór odpowiedniego softstartu wymaga dokładnej znajomości układu, w którym ma on pracować. Pod uwagę należy wziąć kilka parametrów: prąd znamionowy, zakres mocy znamionowej, napięcie sterowania softstartu i jego rodzaj, czas rozruchu, moment rozruchowy, maksymalne napięcie pracy, przeciążalność, ilość obrotów na minutę, ilość rozruchów w ciągu godziny, temperaturę otoczenia oraz dodatkowe wyposażenie. Producenci oferują wiele rodzajów softstartów o zaawansowanych właściwościach funkcjonalnych do łagodnego rozruchu – są to: ochrona, programowalne przekaźniki sygnalizacyjne, elastyczny system komunikacji oraz wyświetlacz LCD. Rozbudowane zabezpieczenie zintegrowane to elektroniczny przekaźnik termiczny zintegrowany, przekaźnik monitoringu faz oraz możliwość zastosowania ochrony PTC. Dzięki nim pojawia się możliwość sygnalizacji ostrzegawczej i o zdarzeniach.
Softstart nie wymaga stycznika głównego, ale zalecane jest zastosowanie go jak wyłącznika awaryjnego i wyzwalacza przekaźnika przeciążeniowego. W niektórych instalacjach stycznik główny można zastąpić wyłącznikiem kompaktowym.
Silniki krokowe w instalacji elektrycznej
Silnik krokowy jest silnikiem elektrycznym zasilanym prądem w sposób impulsowy. Dzięki temu wirnik silnika krokowego nie cechuje się ruchem ciągłym, lecz wykonuje każdorazowo ruch obrotowy ograniczony kątem. Wielkość kąta obrotu jest uzależniona od ilości dostarczonych impulsów, dlatego może on wykonywać zarówno kilka obrotów na minutę, jak i mniej niż jeden obrót. Silniki krokowe wykorzystuje się w urządzeniach pomiarowych, robotyce, automatyce, motoryzacji oraz w urządzeniach elektronicznych codziennego użytku.
Wybór odpowiedniego urządzenia rozruchu zależy od rodzaju napędu. Największe możliwości dają falowniki, ale są droższe od softstartów. Falownik gwarantuje płynny i kontrolowany rozruch. Istnieje możliwość regulacji prędkości obrotowej i kierunku obrotu silnika. Można zmieniać też częstotliwość zadaną. Do dyspozycji jest wiele wejść i wyjść programowalnych, np. pozwalających na podłączenie zadajnika lub potencjometru do falownika. Dzięki temu można idealnie dopasować parametry falownika do pracy i trybu silnika.
