Zagęszczenie gruntu to czynność wykonywana w celu zmiany jego objętości pod wpływem czynnych impulsów o odpowiedniej energii. Wskaźnik zagęszczenia Is to stosunek gęstości objętościowej szkieletu badanego gruntu zagęszczonego do maksymalnej gęstości objętościowej gruntu.
Zagęszczenie gruntu to czynność wykonywana w celu zmiany jego objętości pod wpływem czynnych impulsów o odpowiedniej energii. Wskaźnik zagęszczenia Is to stosunek gęstości objętościowej szkieletu badanego gruntu zagęszczonego do maksymalnej gęstości objętościowej gruntu. Gęstość objętościowa ustalana jest w laboratoriach, w badaniu Proctora. Badanie zagęszczenia gruntu (https://www.fgfg.pl/laboratorium-budowlane-i-drogowe/badania-gruntu/) to złożony proces, który w efekcie prowadzi do podniesienia gęstości objętościowej gruntu. Dzięki badaniu możliwa jest znaczna poprawa właściwości gruntu, m.in. pod względem przepuszczalności wody, a także wytrzymałości czy też odporności na niekorzystne warunki atmosferyczne.
Metody badania zagęszczenia gruntu
Procedurę zagęszczania gruntu rozpoczyna się bezpośrednio po wbudowaniu, przy użyciu odpowiedniego sprzętu. Kolejne warstwy podłoża gruntowego zagęszcza się pasami i układa tak, że pasy nakładane są na siebie, tworząc warstwy. Metoda wibracyjna i metoda ubijania – to dwie najpopularniejsze metody zagęszczania gruntów. Pierwsza z nich przeprowadzana jest przy użyciu stolika wibracyjnego, z kolei metoda ubijania wymaga użycia aparatu Proctora. Należy zaznaczyć, że badania wykonuje się zgodnie z zalecaną normą PN-88/B-04481.
Zagęszczanie aparatem Proctora
Aparat Proctora ma dwa cylindry oraz cztery ubijaki. Każde z nich charakteryzuje się innymi parametrami, dzięki temu możliwe jest przeprowadzenie zagęszczania gruntu dla różnego podłoża.Wielkością, która ma decydujący wpływ na jakość zagęszczenia gruntu, jest gęstość objętościowa szkieletu gruntowego. Parametr ten jest badany przy użyciu aparatu Proctora. Badanie, wykonywane w laboratorium, polega na ubijaniu kilku warstw gruntu w dużym lub małym cylindrze. Rodzaj ubijaka może być lekki lub ciężki, w zależności od badanego podłoża gruntowego. Aby badanie aparatem Proctora było łatwiejsze i szybsze, potrzebne będą dodatkowo takie narzędzia jak: głębokie naczynia, łopatki, menzurki oraz waga.
Stolik wibracyjny
Do badań przeprowadzanych za pomocą stolika wibracyjnego używa się zwykle gruntów niespoistych typu żwir i piasek. Metoda wibracyjna pozwala uzyskać większe zagęszczenie dla wymienionych typów podłoża, niż pozwoliłaby na to metoda zagęszczania aparatem Proctora. Stolik wibracyjny wyposażony jest, podobnie jak aparat Proctora, w cylinder o określonej objętości. Praca maszyny opiera się na częstotliwości drgań, pomagających osiągnąć optymalną wilgotność badanego gruntu. Podczas badania można odpowiednio zwiększać lub zmniejszać gęstość objętościową zagęszczanych warstw gruntów.
Oprócz wyżej wskazanych metod istnieją jeszcze dwie metody zagęszczania gruntów, mianowicie tzw. metoda zagęszczania ubijakami oraz wybuchami. Są to metody dynamiczne i mało popularne, ponieważ stosuje się je w przypadkach, kiedy konieczne jest zagęszczenie gruntu o bardzo dużej głębokości i powierzchni.
Dzięki właściwie przeprowadzonemu badaniu, dotyczącego zagęszczania gruntu, możliwe jest zmniejszenie zwartości gruntów, a także zwiększenie jego nośności, co jest bardzo istotne przy budowaniu dużych obiektów budowlanych. Badanie zagęszczenia gruntu stosuje się także w celu poprawy stabilności skarp oraz wzrostu odporu podłoża gruntowego. Koszty związane z przeprowadzaniem tego typu badań obejmują nie tylko samo badanie (w tym opracowanie wyników i wyciągnięcie wniosków), ale także wykonanie wykopu, transport gruntu czy też usługi związane z niwelacją terenu.
